Op Prinsjesdag is de septembercirculaire 2020 van het gemeentefonds gepubliceerd. Gemeenten ontvangen van het Rijk op drie tijdstippen in het jaar informatie over de gemeentefondsuitkeringen: in mei op basis van de Voorjaarsnota, in september op basis van de Miljoenennota en in december, ter afronding van het lopende jaar, op basis van de Najaarsnota.
De septembercirculaire heeft zowel betrekking op het lopende begrotingsjaar 2020 als jaren 2021 t/m 2024. In het vervolg van deze toelichting van de septembercirculaire bespreken we alleen de financiële effecten en andere belangrijke ontwikkelingen voor de jaren 2021 t/m 2024.
Jaren 2021 t/m 2024 (begroting 2021)
Het startpunt van de analyse van de financiële effecten is de meicirculaire 2020. We houden daarnaast rekening met de vanaf 2022 opgenomen stelpost extra middelen jeugdhulp van 1,8 miljoen euro uit de perspectiefnota 2020. Het Rijk heeft aangegeven dat gemeenten deze middelen als structureel mogen beschouwen, maar laat besluitvorming over het structurele karakter aan een nieuw kabinet. In de septembercirculaire 2020 heeft het Rijk incidenteel de extra middelen jeugdhulp toegekend voor 2022.
Financiële effecten
In de septembercirculaire 2020 is de uitkering van het gemeentefonds (bruto effect) in alle jaren hoger dan in de meicirculaire 2020. Schommelend van ruim 1,1 miljoen euro in 2021 en 2023 tot bijna 2,5 miljoen euro in 2022.
In 2021 is de uitkering hoger door het schrappen van de opschalingskorting en in 2022 heeft het Rijk incidenteel de extra middelen Jeugdhulp toegekend. In 2023 en 2024 dragen gunstige ontwikkelingen van maatstafaantallen bij aan het voordeel.
Het netto effect houdt rekening met de opgenomen stelpost Jeugdhulp en de reserveringen. Het netto effect van de circulaire is daarmee de mutatie in het financieel meerjarenperspectief. Het netto effect is voor alle jaren voordelig. Van 163.000 euro in 2022 tot ruim 800.000 euro in 2024. Het netto voordeel in 2022 is relatief beperkt, omdat de toegekende extra middelen jeugdhulp in 2022 al in de begroting waren verwerkt.
(bedragen x 1.000 euro) | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | |
|---|---|---|---|---|---|
Gemeentefonds meicirculaire 2020 | -172.028 | -173.888 | -176.581 | -179.078 | |
Gemeentefonds septembercirculaire 2020 | -173.151 | -176.378 | -177.720 | -180.432 | |
Bruto effect septembercirculaire 2020 | -1.123 | -2.490 | -1.139 | -1.354 | |
voordeel | voordeel | voordeel | voordeel | ||
Reeds opgenomen in FMP - extra middelen jeugdhulp (2022) | 1.800 | ||||
Totaal reserveringen | 513 | 527 | 527 | 527 | |
Netto effect septembercirculaire 2020 | -610 | -163 | -612 | -827 | |
voordeel | voordeel | voordeel | voordeel | ||
Specificatie reserveringen
Reserveringen worden neutraal in het financieel meerjarenperspectief verwerkt, doordat tegenover de hogere (lagere) rijksbijdrage ook hogere (lagere) uitgaven staan. Het netto effect van deze mutaties is daarmee per saldo 0 euro.
(bedragen x 1.000 euro) | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | |
|---|---|---|---|---|---|
Mutaties Integratie - en decentralisatie uitkeringen | |||||
Maatschappelijke opvang en OGGz (DU) | -27 | -27 | -27 | -27 | |
Pilots Veranderopgave inburgering (DU) | 28 | ||||
Versterking omgevingsveiligheidsdiensten (DU) | 17 | 17 | 17 | 17 | |
Mutaties Integratie uitkering sociaal domein | |||||
Beschermd wonen | 495 | 537 | 537 | 537 | |
Totaal reserveringen overig | 513 | 527 | 527 | 527 | |
(- = voordeel / + = nadeel )
Toelichting:
- Maatschappelijke opvang en OGGz (DU): De verdeling is ten opzichte van de meicirculaire 2020 gewijzigd door het gebruik van actuelere maatstafaantallen.
- Pilots Veranderopgave inburgering (DU): De gemeenten kunnen door maatregelen tegen het coronavirus niet volgens planning de pilots realiseren. Om die reden wordt de pilotperiode eenmalig met zes maanden verlengd, zodat gemeenten gestimuleerd worden om de pilotactiviteiten goed af te ronden. Hiervoor wordt voor de laatste keer een financiële tegemoetkoming gedaan van 28.000 euro per deelnemende gemeente.
- Versterking omgevingsveiligheidsdiensten (DU): Gemeenten ontvangen jaarlijks middelen in het kader van cluster 4 van de meerjarenagenda omgevingsveiligheid 2021-2024. De middelen zijn bedoeld voor lokale versterking omgevingsveiligheid. Dit geeft gemeenten de ruimte om te komen tot lokale prioriteiten bij de uitvoering van omgevingsveiligheidsbeleid. Op die wijze wordt omgevingsveiligheid goed lokaal ingebed.
- Beschermd wonen: De omvang van de integratie-uitkering stijgt vanwege de volume-indexatie voor het jaar 2021 en verder.